Portal Usług Leśnych
Lasów Państwowych

Zagospodarowanie lasu

Zdjęcie przedstawia kontrolę upraw leśnych - na pierwszym planie rośnie młode pokolenie drzew. Dalej leśniczy dokładnie sprawdza stan uprawy, a w tle wznoszą się starsze drzewa.

Katalog norm czasu dla prac wykonywanych w zagospodarowaniu lasu jest jednym  katalogów stanowiących wewnętrzny dokument Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, który służy do ustalenia niezbędnego nakładu czasu pracy na wykonanie zadania roboczego przy określonych warunkach organizacyjno-technicznych.

Ważne jest regularne aktualizowanie norm czasu pracy w miarę zdobywania doświadczenia, poprawy organizacji pracy i dostosowywania ich do ewentualnych zmian w procesach czy technologiach wynikających z postępu technicznego. Nowoczesne podejście do normowania czasu pracy, wykorzystujące możliwości obliczeniowe komputerów, pozwala na badanie i uwzględnienie wszystkich istotnych zmiennych opisujących funkcje czasów normatywnych, występujących przy wykonywaniu poszczególnych elementów procesu roboczego. Dlatego też weryfikację norm dla prac w zagospodarowaniu lasu, zawartych w Katalogu z 2004 r. wprowadzonym Zarządzeniem Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych nr 99 z dnia 21 listopada 2003 r., w sprawie wprowadzenia katalogów norm czasu dla prac leśnych (OR-181-1/03) zlecono Ośrodkowi Rozwojowo-Wdrożeniowemu Lasów Państwowych w Bedoniu.

Weryfikacja pracochłonność zagospodarowania lasu

Katalogi norm czasu pracy stanowią wewnętrzny dokument Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, który służy do ustalenia niezbędnego nakładu czasu pracy na wykonanie produktu przy określonych warunkach organizacyjno-technicznych.

Pracochłonności prac szacuje się według rozmiaru zadania roboczego i opisanych w Katalogu norm czynników zmiennych charakteryzujących określone stopnie trudności. Przeprowadzona przez ORWLP w Bedoniu weryfikacja norm polegała na rejestracji badań chronometrażowych w celu zbadania korelacji dotychczas funkcjonujących czynników zmiennych z czasem wykonania. W przypadku potwierdzenia takiej korelacji przypisano nowe czasy wykonania, przywracając w ten sposób w normach informację o niezbędnym nakładzie czasu na wykonanie zadania roboczego. W przypadku braku takiej korelacji wymagane było opracowanie nowych norm czasu pracy od podstaw.

Opracowanie nowych norm wymagało określonej liczby badań chronometrażowych, na podstawie których ustalano nowe czynniki zmienne i ich wpływ na czas wykonania. Zgodnie z zasadami opracowywania norm wielkości tych czynników uznaje się za prawidłowe po osiągnięciu zakładanej średniej dokładności przewidywania. Dla prac ręcznych i maszynowo ręcznych została ona ustalona na poziomie 11%, a dla prac mechanicznych – 10%. Pełne opracowanie nowych norm dla prac w zagospodarowaniu lasu dotyczyło czyszczeń wczesnych i późnych oraz pielęgnacji upraw (wykaszania). Stąd szacowanie pracochłonności tych zadań odbywa się na podstawie nowych tabel stopni trudności i nowych kodów czynności. W przypadku pielęgnacji upraw (wykaszania) zaistniała potrzeba wyróżnienia aż VI stopni trudności, ze względu na istotne różnice pracochłonności pod względem występujących czynników zmiennych, mających zasadniczy wpływ na normę czasu (większy od średniego błędu przewidywania) – w tym przypadku od rodzaju uciążliwych roślin oraz procentowego ich pokrycia na uprawie. Dla zabiegów czyszczeń takimi czynnikami są: pielęgnowany gatunek drzew, procent roślin utrudniających wzrost gatunkom docelowym uprawy/młodnika, procent usuwanych drzew wadliwych/niepożądanych z gatunków docelowych.

Ze względu na różne kombinacje wystąpienia istotnych czynników zmiennych określających pracochłonności prac pielęgnowania upraw, młodników i gleby (wykaszanie) ich katalogowy kod czynności, stopień trudności i współczynnik do normy ustalany jest na podstawie danych z szacunku terenowego przygotowanym kalkulatorem. Jest to narzędzie wspomagające wykonanie poprawnego i szybkiego szacunku dla każdej planowanej pozycji wymagającej zabiegu.

Pozostałe, prawie wszystkie normy wprowadzone do znowelizowanego Katalogu wynikały z pomiarów chronometrażowych wykonanych dodatkowo podczas badań weryfikacyjnych. Opracowanie zawiera również normy oznaczone jako tymczasowe, do czasu opracowania normy metodą analityczną (w oparciu o bezpośrednie obserwacje chronometrażowe).

Przygotowany w ten sposób Katalog norm czasu dla prac wykonywanych w zagospodarowaniu lasu  – w oparciu o metody analityczne (bezpośrednie obserwacje w terenie), opracowanymi normami dla prac ręcznych i ręczno-maszynowych z błędem statystycznym ± 11%, a dla mechanicznych ± 10% oraz z napięciem norm wynoszącym 100%, co oznacza iż 1 normogodzina jest zbliżona do godziny zegarowej – jest narzędziem dającym możliwość rzeczywistej wyceny wartości danej pracy w oparciu o stawki godzinowe, kalkulowane dla prac w zagospodarowaniu lasu.

ORWLP w Bedoniu monitoruje zmiany prawne, organizacyjne i techniczne w celu bieżącego dostosowywania norm czasu pracy do zmieniających się warunków wykonywania zadań roboczych.

Na zdjęciu widzimy czerwony ciągnik podczas pracy na szkółce leśnej, a obok niego stoi robotnik. Ciągnik ma za zadanie wykopać sadzonki, które zostaną później posadzone w lesie.

Budowa katalogu norm czasu pracy w zagospodarowaniu lasu

Katalog norm czasu dla prac wykonywanych w zagospodarowaniu lasu został opracowany w postaci tabelarycznej. Oznacza to, że składa się on z tabel zawierających kategorie prac leśnych oraz związane z nimi czynności, którym przypisano obliczone normatywy w określonych stopniach trudności. Dla takiej formy opracowania należy kierować się jak najniższym średnim błędem przewidywania, który określa poprawność określenia stopni trudności według istotnych czynników zmiennych.

Normy dla czynności zostały opracowane według normogodzin lub stanowiskogodzin, gdzie:

Normogodzina jest jednostką czasu określającą średni niezbędny nakład czasu pracy na jednostkę wyrobu, przy określonych warunkach techniczno-organizacyjnych i normalnym tempie pracy z uwzględnieniem czasów uzupełniających i czasów przygotowawczo-zakończeniowych. Normogodzina dotyczy warunków przeciętnych z okresu opracowywania normy czasu z przeliczeniem na jedną osobę wykonującą zadanie robocze.

Stanowiskogodzina to szczególny rodzaj normogodziny pozwalający na ustalenie rzeczywistych kosztów pracy maszyn i urządzeń. Stanowiskogodzina informuje o liczbie godzin pracy na jednostkę wyrobu, liczonej dla stanowiska kierowcy-operatora maszyny głównej wraz z czasami uzupełniającymi.

Koszt stanowiskogodziny określa się wzorem:
Ksth = Op + (n-1) * Prśr

Gdzie:
Op – stawka pracy 1 stanowiskogodziny urządzenia i operatora z pochodnymi,
n – liczba osób wynikająca z opisu stanowiska,
Prśr – średnia stawka godzinowa wynagrodzenia pracownika z pochodnymi.

Normy czasu pracy zawarte w katalogu, poza czasem wykonania pracy właściwej (określonej w katalogu), obejmują również czasy uzupełniające związane z:

  • dojazdem do miejsca pracy i powrotem,
  • zapoznaniem się z zadaniem roboczym i wysłuchaniem instruktażu,
  • pobraniem, doniesieniem, montażem, czyszczeniem i odniesieniem (ustawienie w miejscu postoju) narzędzi, sprzętu, materiałów, odzieży ochronnej,
  • przygotowaniem sprzętu do pracy (przygotowanie siewników, opryskiwaczy, bron, świdrów glebowych itp.),
  • ostrzeniem lub wymianą zużytych narzędzi,
  • drobnymi naprawami sprzętu, uzupełnieniem paliwa itp.,
  • przygotowaniem sprzężaju do pracy,
  • karmieniem, pojeniem i odpoczynkiem koni w czasie pracy,
  • innymi pracami pomocniczymi wykonywanymi na powierzchni roboczej,
  • przerwami na odpoczynek i potrzeby fizjologiczne,
  • uprzątnięciem stanowiska pracy po zakończeniu zmiany roboczej lub ukończeniu zadania roboczego,
  • przerwami w pracy z tytułu nieprzewidzianych opadów atmosferycznych,
  • ograniczeniem czasu pracy ze względu na czas pracy przypadający przed wschodem i po zachodzie słońca.

Publikacje i dokumenty:

Nadchodzące

Nawigacja Widoków

Wydarzenie Views Navigation

Aktualny miesiąc

Kalendarz Wydarzenia

P pon.

W wt.

Ś śr.

C czw.

P pt.

S sob.

N niedz.

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

1 wydarzenie,

Spotkanie z przedstawicielami sektora leśnego. Wyniki przetargów 2025 i kalkulacja stawek do planu – Usługi Leśne

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

0 wydarzenia,

Linki

Przejdź do treści